Zakład Historii Języka Polskiego i Dialektologii UW

 

ŻYCIORYS NAUKOWY

od 2003 r. do dziś - adiunkt w ZHJPiD;

2003 - praca doktorska Słownictwo religijne polskiego kalwinizmu od XVI do XVIII wieku na tle terminologii katolickiej - napisana pod kierunkiem prof. Stanisława Dubisza;

od 1994 r. - zatrudnienie w Zakładzie Historii Języka Polskiego i Dialektologii;

1993 - praca magisterska Słownictwo etyczne pierwszego polskiego przekładu Etyki nikomachejskiej Sebastiana Petrycego z Pilzna napisana pod kierunkiem dr Krystyny Długosz-Kurczabowej;

1988-1993 - studia polonistyczne na Wydziale Polonistyki UW.

Zainteresowania naukowe

językoznawstwo diachroniczne;

historia języka, zwłaszcza język polskiej humanistyki w okresie średniopolskim;

język religijny polskiej reformacji i kontrreformacji;

zagadnienia normatywne dawnej polszczyzny;

edytorstwo tekstów dawnych.

Działalność organizacyjna: 
2007-2012 wicedyrektor Instytutu Języka Polskiego UW

Nagrody 
2005 Nagroda Ministra Edukacji Narodowej i Sportu za książkę Słownictwo religijne polskiego kalwinizmu od XVI do XVIII wieku na tle terminologii katolickiej, Warszawa 2004.

Prace zespołowe
1999-2009 udział w pracach zespołu Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii UW pt. Analizy tekstów staropolskich: opracowanie ponad 100 haseł do słownika etymologiczno-motywacyjnego staropolszczyzny Glosariusz staropolski, pod red. W. Decyk-Zięby i S. Dubisza, Warszawa 2009 oraz artykuł poświęcony analizie językowej pieśni łysogórskiej - Żale Matki Boskiej, [w:] Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, pod red. pod red. W. Decyk-Zięby i S. Dubisza, Warszawa 2003.

Od 1999 roku udział w pracach zespołu badawczego Kultura w działaniu, działającego przy Instytucie Historycznym UW: ekscerpcja słownictwa i opracowanie fiszek z przekładu Etyki Arystotelesowey... Sebastiana Petrycego z Pilzna (1618) w ramach badań językowych - Rozumienie podstawowych pojęć Arystotelesowej teorii państwa w języku polskich elit politycznych od końca XV do końca XVII wieku - zakres recepcji i ewolucja znaczeń 

2000-2003 współpraca z Towarzystwem Biblijnym w Polsce, redakcja polonistyczna ekumenicznego przekładu Biblii: Księgi Psalmów, Ksiąg Samuela



Programy badawcze

Od 2010 do 2013 r.
Szesnastowieczne przekłady Nowego Testamentu na język polski a rozwój renesansowej polszczyzny literackie. Internetowa baza danych - grant Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (indywidualny projekt badawczy we współpracy z dr hab. Aliną Kępińską, dr Eweliną Kwapień, dr. Michałem Rudolfem - informatykiem, mgr Izabelą Wiencek (BUW) oraz studentami warszawskiej polonistyki: Szymonem Grudą i Anetą Korycińską.



PUBLIKACJE

Książki i monografie

Słownictwo religijne polskiego kalwinizmu od XVI do XVIII wieku (na tle terminologii katolickiej), Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2004, s. 364

Język polski. Kompendium, M. Derwojedowa, A. Gałczyńska, W. Gruszczyński, D. Kopcińska, J. Linde-Usiekniewicz, I. Winiarska-Górska, pod red. M. Derwojedowej, H. Karaś, D. Kopcińskiej, Warszawa 2005, 933 (autorstwo rozdziału X: Historia języka polskiego, s. 651-812).



Edycje tekstów dawnych

Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, przy współpracy K. Tchórzewskiej-Kabaty i I. Winiarskiej-Górskiej, Warszawa 2009. (autorstwo rozdziału: Z dziejów badań nad Kazaniami świętokrzyskimi, s. 13-40, oraz wraz z P. Stępniem: Zestawienie transliteracji Kazań świętokrzyskich, Zestawienie transkrypcji Kazań świętokrzyskich, s. 273-313).

[Mikołaj Rej], Pieśni, Warszawa 2005, edycja tekstu, współredaktorzy: M. Kacprzak, T. Maciejewski.

[Mikołaj Rej], Apocalypsis, Warszawa 2005, edycja tekstu pod red. W. Kriegseisena, współredaktorzy: M. Kacprzak, S. Kawczyński, J. Maciuszko.

Wybrane artykuły

2011

Szesnastowieczne przekłady Biblii na język polski jako czynniki sprawcze rozwoju polszczyzny literackiej. Nowe propozycje badawcze i edytorskie, [w:] Badania historycznojęzykowe. Stan, metodologia, perspektywy, [red. B. Dunaj, M. Rak], Kraków 2011, s. 123-132.

Przeglądarka wersetów równoległych szesnastowiecznych polskich Ewangelii w pracy historyka języka, "Poradnik Językowy" 2011, z. 8, s. 27-45

2010

Duchowość protestancka w pieśniach religijnych Mikołaja Reja (z perspektywy historyka języka), [w:] Zabawy pożyteczne prozą, [red. E. Bem-Wiśniewska], Warszawa 2010, s. 204-233

Zagadnienie ceremonii w szesnasto- i siedemnastowiecznym piśmiennictwie religijnym protestantów jako spór o język sakralny, "Napis", seria XVI 2010, Literatura i rytuały, s. 59-76.

Uwagi o staropolskich dubletach typu cielec - ciołek, bracieniec - bracianek, [w:] Słowa na których spotykają się ludzie różnych światów, pod red. I. Burkackiej, R. Pawelca, D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa 2010, s. 417-442.

Pisownia wielką i małą literą w krakowskich drukach Macieja Wirzbięty - "quodlibet" czy konwencja?, [w:] Dokument pisany w badaniach historyka języka polskiego. Z badań nad grafią i fonetyką historycznej polszczyzny, pod red. M. Kuźmickiego i M. Osiewicza, Zielona Góra-Poznań 2010, s. 189-221.

2009

Szesnastowiecznych tłumaczy Biblii dialog z tradycją, "Poradnik Językowy" 2009, z. 5.

Protestancka zasada sola scriptura - a przeobrażenia języka religijnego polskich ewangelików w XVI i XVII wieku. Uwagi historyka języka, [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów, t. I: Literatura i słowo, [red. Z. Abramowicz, J. Ławski], Białystok 2009, s. 51-63.

Język, styl i kulturowa rola XVI-wiecznych protestanckich przekładów Nowego Testamentu na język polski: między nowatorstwem a tradycją ,[w:] Polszczyzna biblijna. Między tradycją a współczesnością, t. 1., pod red. S. Koziary, W. Przyczyny, Tarnów 2009, s. 279-312.

2008

Biblizmy w Postylli Mikołaja Reja, "Poradnik Językowy" 2008, z. 10, s. 41-62.

2007

Trzy wydania pieśni Mikołaja Reja …Coż chcesz czynić moj miły człowiecze w kontekście problematyki normalizacji szesnastowiecznego języka literackiego, "Prace Filologiczne", LIII, 2007, s. 713-733.

Język oficjalnych wypowiedzi biskupów i konsystorzy Kościołów ewangelickich, [w:] Człowiek i sacrum, Sandomierz 2007. (współautor B. Milerski)

Raport o stanie język polskiego w Kościołach ewangelickich na przykładzie oficjalnych wypowiedzi biskupów, synodów i konsystorzy, [w:] Polszczyzna publiczna początku XXI wieku, pod red. E. Wolańskiej, Warszawa 2007, s. 70-80. (współautor: Bogusław Milerski).

2006

Kultura języka polskiego w dawnych wiekach, ,,Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej" 1/176/2006, s. 7-15.

Język potoczny / język literacki w XVI wieku - na przykładzie Apocalypsis Mikołaja Reja, [w:] Czynić słowami. Studia ofiarowane Krystynie Długosz-Kurczabowej, Warszawa 2006, s. 374-381.

2005

Pieśń Mikołaja Reja Przyczyna gniewu Pańskiego jako dokument pobożności protestanckiej, ,,Jednota", 2005, nr 1-2, s. 29-31.

2004

'Sumnienie' w XVI- i XVII-wiecznym piśmiennictwie religijnym polskich kalwinistów, [w:] Zamknięte w języku. Studia językoznawcze, pod red. H. Karaś, Warszawa 2004, s. 117-129.

2003

Wzory pobożności protestanckiej w świetle religijnego słownictwa polskich kalwinistów w XVI i XVII wieku, [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich, pod red. Z. Abramowicz, Białystok 2003, s. 499-512.

Kazania świętokrzyskie - pomnik prozy polskiej. Uwagi historyka języka, "Rocznik Biblioteki Narodowej", 2003, s. 151-200.

Żale Matki Boskiej, [w:] Teksty staropolskie. Analizy, pod red. W. Decyk i S. Dubisza, Warszawa 2003, s.281-329.

2002

Protestanckie słownictwo religijne w Thesaurusie Knapskiego, "Prace Filologiczne", T. XLVII, 2002, s. 420-441.