ŻYCIORYS NAUKOWY
 

od 1 III 2013 r. – stanowisko profesora Uniwersytetu Warszawskiego.

2009 r. – doktor habilitowany na podstawie książki: Kształtowanie się polskiej kategorii męsko- i niemęskoosobowości. Język wobec płci, Warszawa 2006.

od 15 II 1993 r. – zatrudnienie w Zakładzie Historii Języka Polskiego i Dialektologii UW, najpierw na stanowisku asystenta, a od 1.X. 1995 r. – adiunkta.

1986 r. – doktor na podstawie rozprawy: Formacje hipokorystyczne od imion chrzestnych oraz wybrane formacje języka familijnego mieszkańców Sieradza i wsi okolic Sieradza, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Marii Kamińskiej na Uniwersytecie Łódzkim, którego jestem absolwentką i byłą pracownicą.

Uczestnictwo we wspólnych przedsięwzięciach Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii UW, takich jak: 

1. opracowanie książki: Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, red. nauk. Wanda Decyk-Zięba i Stanisław Dubisz, Warszawa 2003.

2. Glosariusz staropolski – dydaktyczny słownik etymologiczny, red. nauk. Wanda Decyk-Zięba i Stanisław Dubisz, Warszawa 2008 (opracowanie haseł liczebnikowych, spójnikowych, przyimkowych).

3. Gwary polskie. Przewodnik multimedialny, red. Halina Karaś, 2008, http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl/ Warszawa 2008-2010 (opracowanie dwóch regionów – Sieradzkiego i Łęczyckiego: charakterystyka gwar obu regionów, opis ich kultury ludowej, wiadomości o historii i geografii obu regionów, a także poszczególnych wsi, nagrania z kilku wsi, opracowanie nagrań itp., a także nagrania z Podhala, opracowanie tekstów gwarowych oraz informacji o wsi Dzianisz i Kościelisko).

4. Dialekty i gwary polskie. Przewodnik multimedialny, pod red. Haliny Karaś, www.dialektologia.uw.edu.pl, Warszawa 2010-2011 (rozszerzone i przeredagowane opracowania dwóch regionów – Sieradzkiego i Łęczyckiego: charakterystyka gwar obu regionów, opis ich kultury ludowej, wiadomości o historii i geografii obu regionów, a także poszczególnych wsi, nagrania z kilku nowych wsi (Choszczewo, Lututów), opracowanie nagrań itp., oraz transkrypcja i opracowanie gwary kilku wsi w Krakowskiem).

Udział w grantach: 
 

Szesnastowieczne przekłady Nowego Testamentu na język polski a rozwój renesansowej polszczyzny – internetowa baza danych, pod kierunkiem Izabeli Winiarskiej-Górskiej, grant MNiSW: NN 104 05 64 38; 0564/B/H03/2010/38, Warszawa 2010-2013, publikacje: Składnia XVI-wiecznych przekładów Ewangelii na język polski, oraz edycje Ewangelii z Biblii Leopolity (1561) i Biblii brzeskiej (1563).

Polskie wyrażenia funkcyjne w ujęciu diachronicznym, grant NCN nr UMO-2011/01/B/HS2/04643, pod kierunkiem Krystyny Kleszczowej, Katowice 2011-2013, artykuł: Pytania rozstrzygnięcia w historii polszczyzny. Odpowiedniki współczesnego czy, [w:] Wyrażenia funkcyjne w perspektywie diachronicznej, synchronicznej i porównawczej, red. Krystyna Kleszczowa, Anna Szczepanek, Katowice 2014, s. 221-246.

Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki  języka polskiego. Internetowe kompendium edukacyjne, www.gramatyki.uw.edu.pl, projekt IJP UW, Warszawa 2014, red. Wanda Decyk-Zięba, Alina Kępińska, Monika Kresa, Agnieszka Piotrowska, Izabela Stąpor, oprac. gramatyk: Piotr Statorius-Stojeński, Polonicae grammatices institutio. In eorum gratiam qui eius linguae elegantiam cito & facile addiscere cupiunt, Kraków  1568, oraz: Jan Nepomucen Kamiński, Czy nasz język jest filozoficzny? Wywód filozoficzności naszego języka, Lwów 1830.

Członkostwo w towarzystwach naukowych: Polskie Towarzystwo Językoznawcze oraz Towarzystwo Kultury Języka, Oddział Warszawski

Działalność organizacyjna: 

1. p.o. Kierownika ZHJPiD w r. akad. 2009/10 oraz 2011/12,
2. członek Wydziałowej Komisji Kadrowej w r. akad. 2011/12

Publikacje w bazie UW

Publikacje w bazie PBN

Wybrane publikacje: 

Kształtowanie się polskiej kategorii męsko- i niemęskoosobowości. Język wobec płci, Warszawa 2006.

Artykuły: 
 

2015

Z problematyki opisu składni XVI-wiecznych przekładów Ewangelii na język polski, [w:] Jak badać teksty staropolskie, pod red. Tomasza Miki, Doroty Rojszczak-Robińskiej, Olgi Stramczewskiej, Poznań 2015, s. 51-62.

2014

Składnia XVI-wiecznych przekładów Ewangelii na język polski, [w:] Szesnastowieczne przekłady Ewangelii, pod red. Izabeli Winiarskiej-Górskiej, www.ewangelie.uw.edu.pl, Warszawa 2014, s. 126.

Komputerowe narzędzia w pracy historyka języka na przykładzie badania partykuł wzmacniających, “Prace Filologiczne”, t. LXV, 2014, s. 211-229.

Michał Abraham Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski, Lipsk 1764, “Poradnik Językowy” 2014, z. 3, s. 98-105.

2013

Cechy dialektalne wykorzystywane dziś w stylizacji – na materiale Narodowego Korpusu Języka Polskiego, “Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. LIX, 2013, s. 91-105.

2012

Huk ludu i blasków ulewa, czyli o metaforycznych nazwach zbiorów w „Panu Balcerze z Brazylii” Marii Konopnickiej, “Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 23: W poszukiwaniu metod i obszarów badawczych. Nazywanie w historii języka polskiego, red. Marcin Kuźmicki i Marek Osiewicz, Poznań 2012,  s. 59-77.

Między Małopolską i Wielkopolską – pograniczny charakter gwar sieradzkich, [w:] Studia gwaroznawcze, t. I. Pogranicze w języku i kulturze,red. Barbara Falińska, Halina Karaś, Łomża 2012, s. 129-152.

Nazwy narodów i innych grup etnicznych w „Panu Balcerze w Brazylii” Marii Konopnickiej, „Poradnik Językowy” 2012, nr 1, s. 65-75.

2011

Grammaticalization of the Masculine and Non-masculine Personal Category in the Polish Language, [w:] Grammaticalization in Slavic Languages: From an Areal and Typological Perspective, revised and Enlarged Edition, red. Motoki Nomaki, Sapporo 2011, s. 91-122.

Maria Konopnicka o narodzie, religii i języku w „Panu Balcerze z Brazylii”, [w:] Naród. Religia. Język. Materiały z konferencji 17-19 maja 2010 r., red. Anetta Ceglińska-Gajda, Łódź 2011, s. 151-168.

O kryterium zgodności z systemem językowym i samym systemie – uwagi historyka języka, [w:] Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfikacja), red. Barbara Pędzich, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa 2011, s. 89-102.

O potrzebie spojrzenia na ewolucję fleksji polskiej przez pryzmat funkcji końcówek, [w:] Badania historycznojęzykowe. Stan, metodologia, perspektywy, red. Bogusław Dunaj, Maciej Rak, Kraków 2011, s. 311-319.

Opracowanie słownika: Michał Abraham Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski, Lipsk, 1764, [w:] Słowniki dawne i współczesne. Internetowy przewodnik edukacyjny, red. Mirosław Bańko, Magdalena Majdak, Maciej Czeszewski, Warszawa 2011, http:// www.leksykografia.uw.edu.pl
 

2010

Grammaticalisation of the Masculine and Non-masculine Personal Category in the Polish Language, [w:] Grammaticalization in Slavic Languages: From an Areal and Typological Perspective; seria: Slavic Eurasian Studies No. 23, red. Motoki Nomaki, Sapporo 2010, s. 49-79.

Gwary łęczyckie – między Wielkopolską, Małopolską a Mazowszem, [w:] Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe, red. Halina Karaś, Warszawa 2010, http://www.dialektologia.uw.edu.pl, a także opracowana na nowo kultura ludowa Łęczyckiego.

Gwary sieradzkie – status i stan współczesny, [w:] Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe, red. Halina Karaś, Warszawa 2010, http://www.dialektologia.uw.edu.pl, a także opracowana na nowo kultura ludowa oraz teksty ze wsi Choszczewo, Lututów, Felicjanów i Folwarki.

„Ku więtszemu zelżeniu kobietami zową” – nazwy kobiet i mężczyzn w „Sejmie niewieścim” Marcina Bielskiego, [w:] Słowa – kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, red. Iwona Burkacka, Radosław Pawelec, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa 2010, s. 397-416.

Jednoznaczność i różnorodność osobowych form czasowników w „Panu Balcerze w Brazylii” Marii Konopnickiej, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 2010, LV, s. 97-119.

Słowa o Boskiej urodzie w wizerunku Jezusa z Rozmyślania przemyskiego, [w:] Zabawy pożyteczne prozą. Z przyjacielstwa Andrzejowi K. Guzkowi uczynione i Jemuż dedykowane, red. Ewa Bem-Wiśniewska, Warszawa 2010, s. 169-191.

Wartość, wielkość, ilość, czyli o wartościowaniu i kwantyfikacji w „Legendzie o świętym Aleksym”, [w:] Ilość – wielkość – wartość. Materiały z konferencji 11-13 maja 2009 r., red. Elżbieta Umińska-Tytoń, Łódź 2010, s. 177-201.

Wiedza historycznojęzykowa a edycje tekstów staropolskich (na przykładach z fryburskiego wydania „Rozmyślania przemyskiego”, [w:] Dokument pisany w badaniach historyka języka polskiego. Z badań nad grafią i fonetyką historycznej polszczyzny, red. Marcin Kuźmicki, Marek Osiewicz, Poznań 2010, s. 31-70.
 

2009

Dialekt małopolski. Podhale. Teksty gwarowe, historia i współczesność wsi Dzianisz i Kościelisko [w:] Gwary polskie. Przewodnik multimedialny, red. Halina Karaś, Warszawa 2009, http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl.

Formy fleksyjne rzeczowników w wybranych zabytkach XVI-wiecznych a paradygmaty współczesne, „Prace Filologiczne” 2009, LVI, s. 121-142.

Odmienić się, ale nie przez przypadek – czyli o tendencjach w ewolucji języka, [w:] Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2006-2007, red. Magdalena Hawrysz, Zielona Góra 2009, s. 325-339.
 

2008

Opracowanie leksykograficzne haseł liczebnikowych, przyimkowych i spójnikowych, [w:] Glosariusz staropolski. Dydaktyczny słownik etymologiczny, red. Wanda Decyk-Zięba, Stanisław Dubisz, Warszawa 2008.

Łęczyckie (teksty gwarowe, gwara, kultura, historia i współczesność regionu oraz historia i współczesność wsi Bogdańczew i Tum), [w:] Gwary polskie. Przewodnik multimedialny, red. Halina Karaś, 2008-9, http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl.

Sieradzkie (teksty gwarowe, gwara, kultura, historia i współczesność regionu oraz historia i współczesność wsi Chojne i Woźniki), [w:] Gwary polskie. Przewodnik multimedialny, red. Halina Karaś, 2008-9, http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl.

 

2007

Frekwencja jako przyczyna zmian językowych, na marginesie poglądów Witolda Mańczaka, „Prace Filologiczne” 2007, LIII, s. 291-300.

Pani prezydent czy prezydentka, „Poradnik Językowy” 2007, z. 3, s. 79-84.
 

2006

Dawne gramatyki języka polskiego, „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej”, 2006, nr 4, s. 43–48.

Skąd się wziął w języku polskim bezosobnik, czyli o ewolucji form typu podano, pito (na materiale z „Rozmyślania przemyskiego” oraz „Poncjana”), [w:] Staropolszczyzna — piękna i interesująca, red. Elżbieta Koniusz i Stanisław Cygan, Kielce 2006, s. 113-124.

Staropolski liczebnik dwojc, dwojcy (?), [w:] Czynić słowami. Studia ofiarowane Krystynie Długosz-Kurczabowej, red. Halina Karaś, Warszawa 2006, s. 180-197.

Zmiany w polskiej klasyfikacji rodzajowej a jej współczesny opis, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 2006, t. LI, s. 137–146.
 

2005

Fleksja i składnia liczebników w Rozmyślaniu przemyskim — łączliwość z rzeczownikiem, cz.1. Liczebniki główne dwa — cztery, cz. 2. Liczebniki główne pięć — dziesięć, zbiorowe dwoj — dziesięcioro oraz wielorakie dwojaki — czworaki, „Poradnik Językowy” 2005, z. 3 i 5, s. 15-30 i 33-50.
 

2004

Mianownikowe konstrukcje składniowe z liczebnikiem w Rozmyślaniu Przemyskim, „Prace Filologiczne”, 2004, t. XLIX, s. 207-236.

Świat według Krzysztofa Pussmana Historyi barzo cudnej o stworzeniu nieba i ziemie — oczyma językoznawcy, [w:] Zamknięte w języku. Studia językoznawcze, red. Halina Karaś, Warszawa 2004, s. 102-113.

Zapomnieć się względem Boga i swego męża — drobiazg o zmianach leksykalno-stylistycznych, „Prace Filologiczne”, 2004, t. XLIX, s. 179-205.
 

2003

Kształtowanie się kategorii męsko- i niemęskoosobowości w Rozmyślaniu przemyskim, „Prace Filologiczne”, 2003, t. XLVIII, s. 281-323.

Roty przysiąg sądowych, [w:] Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, red. Wanda Decyk-Zięba i Stanisław Dubisz, Warszawa 2003, s. 113-145.
 

2002

Dlaczego »pięciu dobrych synów było«?, „Prace Filologiczne”, 2002, t. XLVII, s. 171-189.
 

2001

Jedno małe „się”, [w:] Język w komunikacji, red. G. Habrajska, t.1, Łódź 2001, s. 142-153.

Odmiana czasowników typu lubić, widzieć i jej wpływ na inne paradygmaty w historii polszczyzny, dialektach oraz kulturze języka, „Prace Filologiczne”, 2001, t. XLVI, s. 313-336.
 

2000

Fleksyjna kategoria strony w polszczyźnie – jest czy jej nie ma?, „Prace Filologiczne”, 2000, t. XLV, s. 249-258.
 

1999

Różnice pokoleniowe w mowie mieszkańców Sieradza, [w:] Miasto teren koegzystencji pokoleń, Łódź, 19-21 maja 1997 r., red. Zdzisława Staszewska, Łódź 1999, s. 63-71.

Wyrównania międzydeklinacyjne w M. lm. a geneza dzisiejszych końcówek miejscowych nazw patronimicznych, służebnych, etnicznych i rodowych typu Biskupice ( zamiast pierwotnego Biskupicy), Kuchary ( zamiast Kucharze) czy Zabłocice ( zamiast Zabłocicy), „Prace Filologiczne”, 1999, t. XLIV, s. 281-289.
 

1998

Końcówki biernika rzeczowników męskich, [w:] Studia językoznawcze. Praca zbiorowa, red. Władysław Kupiszewski, Kielce-Warszawa 1998, s. 61-68.
 

1997

Wyrównania międzydeklinacyjne oraz negacja a problem genezy rodzaju męsko- i niemęskoosobowego, „Prace Filologiczne”, 1997, t. XLII, s. 91-120.
 

1996

Rzeczowniki podzielne słowotwórczo w „Dzienniku Sprawy Bożej” Seweryna Goszczyńskiego (z wyjątkiem nazw czynności), „Prace Filologiczne”, 1996, t. XLI, s. 13-42.
 

1995

Analiza słowotwórcza form zwrotu do osoby, [w:] Studia Językoznawcze XIV, red. Janusz Siatkowski, Warszawa 1995, s. 47-82.

Rzeczowniki podzielne słowotwórczo w „Dzienniku Sprawy Bożej” Seweryna Goszczyńskiego (nomina actionis), „Prace Filologiczne”, 1995, t. XL, s. 29-62.
 

1994

O sufiksacji form pochodnych od imion osobowych (na przykładach z polszczyzny familijnej mieszkańców Sieradza), „Prace Filologiczne”, 1994, t. XXXIX, s. 21-34.
 

1993

Nietypowe formy imion osobowych w języku potocznym (na podstawie polszczyzny sieradzkiej), „Poradnik Językowy” 1993, z. 5, s. 287-297.

Zapomniane przymiotniki w „Dzienniku Sprawy Bożej” Seweryna Goszczyńskiego, [w:] Studia nad słownictwem XIX i XX wieku, red. Władysław Kupiszewski, t. 2, Warszawa 1993, s. 152-162.
 

1991

Jak król Jan III Sobieski zwracał się do żony i dzieci, [w:] Regionalizmy w języku familijnym (Zbiór studiów), red. Kwiryna Handke, t. 2, Wrocław 1991, s. 89-96.

O polszczyźnie kręgu rodzinnego w Sieradzu, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), red. Kwiryna Handke, t. 2, Wrocław 1991, s. 133-146.
 

1989

Teksty miejskiej polszczyzny mówionej Sieradza, [w:] Wybór tekstów języka mówionego mieszkańców Łodzi i regionu łódzkiego. Generacja najstarsza, red. Maria Kamińska, Łódź 1989, s. 313-323.

Typy derywacji w słowotwórstwie imion osobowych, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XXXIV, 1989, s. 83-88.
 

1987

Archaizmy leksykalne z zakresu kultury materialnej w gwarach okolic Bełchatowa, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica” 1987, 16, s. 209-219.

O polszczyźnie kręgu rodzinnego w Sieradzkiem, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica” 1987, 16, s. 35-53.

 

1985

Deminutywa, augmentatywa i ekspresywa w polszczyźnie mówionej mieszkańców Sieradza i okolicy, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 1985, t. XXXI, s. 81-95.

 

1983

Cechy dialektalne w języku mówionym mieszkańców Sieradza i wsi okolic Sieradza, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica” 1983, 7, s. 49-83.